رضا سلطان زاده
مدير مسئول آیینه یزد
افرادي كه اوائل بهمن ماه 33 سال پيش را به خاطر دارند مي‌دانند كه اكثريت قريب به اتفاق مردم براي ورود امام خميني(ره) از پاريس به تهران لحظه شماري مي‌كردند.
بسياري از نويسندگان، گويندگان، علما، دانشگاهيان، روحانيون، روشنفكران، دانشجويان، دانش‌آموزان، كارگران و اصناف مختلف به صف مخالفان حكومت پهلوي پيوسته بودند و فروپاشي بقاياي حاكمان مستبد و طاغوتي را آرزو مي‌كردند.
ايرانيان از خداوند منان مي‌خواستند ناله‌هاي خانواده زندانيان مبارز كه در پس ديوارهاي بلند زندان‌هاي مخوف شاه تحت شكنجه‌هاي ماموران ساواك روزها، هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌ها را سپري و مقاومت كرده بودند، دعاهاي مادران و خواهران و فرزندان داغدار كه همسران، برادران، و عزيزان خويش را طي ده‌ها سال مبارزه با حكومت پهلوي از دست داده بودند، سختي‌هايي كه خانواده‌هاي روحانيون تبعيدي به شهرها و روستاهاي دور دست محل سكونت خود تحمل مي‌كردند، در درگاه ربوبي و كبريايي حضرت حق مورد اجابت قرار گيرد و دست اجانب از اين سرزمين اسلامي كوتاه گردد و با رهبري و زعامت مجتهدي آگاه و مبارز و مقاوم يعني حضرت امام خميني(ره) جمهوري اسلامي تاسيس شود و مردم بتوانند به استقلال و آزادي و آنچه كه در پيام‌ها و سخنراني‌ها و اعلاميه‌ها در مساجد و محافل مذهبي و دانشگاهي برقراري آنها را بشارت مي‌دادند، برسند.
بدنبال حوادث سال 1342 كه به زنداني شدن و تبعيد امام خميني و عده‌اي از ياران و همراهان ايشان منجر گرديد امام خميني در ايام اقامت خويش در نوفل لوشاتوي پاريس ضمن صدور اطلاعيه‌ها و پيام‌هاي پي در پي براي مردم ايران با رسانه‌هاي خارجي نيز مصاحبه مي‌كردند از جمله روز هفتم بهمن ماه 1357 ش مطابق با بيست و هشتم ماه صفر 1399ه- ق در مصاحبه با خبرنگاران روزنامه‌هاي جنوبي فرانسه و راديو مونت كارلو در پاسخ به سئوالاتي آينده ايران را اينگونه ترسيم فرمودند:
«سئوال: شما در پنجشنبه گذشته احتمال حوادث وخيمي را هنگام ورود خود به تهران داديد. حوادث ساعات اخير مؤيد اين بيم هست؟
امام: تا اين رژيم هست و تا اين دولت غاصب (بختيار) سرِ كار است اين احتمال‌ها را ميدهم. وقتي اين دولت برود اوضاع آرام مي‌شود. شخص من مطرح نيست. من از خدا ميخواهم تا در برابر ملتم به شهادت برسم و در كنار آنها كشته شوم. من بارها گفتهام كه من با يك شخص عادي يكي هستم.
سئوال :جمهوري اسلامي، آنطور كه شما در نظر داريد، بر پايه چند حزبي خواهد بود؟ و آيا گرايش‌هاي مذهبي ديگر و غيرمسلمان، محترم شمرده خواهد شد؟
امام: همه احزاب در ايران آزاد خواهند بود مگر آنكه مخالف با مصالح ملت باشد. در آن صورت از فعاليت آنها جلوگيري مي‌شود. لكن اظهار عقايد آزاد است. اقليت‌هاي مذهبي نيز همه محترم هستند و حقوق آنان در اسلام و جمهوري اسلامي محفوظ است.. .
سئوال: ما غربيان مادي هستيم؛ بالاخره بر اين اساس با ما چگونه رفتار خواهد شد؟
امام: من متأسفم كه شما غربيها معنويات را فداي ماديات كرديد و مصالح مادي را بر معنويات مقدم داشتيد. همين امر موجب اين بدبختي‌هاست. آنچه بشر را مترقي مي‌كند معنويات است. معنويات ميتواند بشر را سعادتمند كند و آرامش ايجاد كند. ماديات است كه بشر را به جان هم انداخته. من توصيه ميكنم كه شما غربيها به معنويات توجه كنيد. شما مدعي هستيد كه مسيحي هستيد؛ ببينيد سيره حضرت مسيح چه بوده است. سيره حضرت مسيح را روش خود قرار دهيد تا سعادت براي شما حاصل شود. ما ميخواهيم رژيمي ايجاد كنيم كه روش حضرت مسيح در آن مورد توجه است.» 1
وظيفه روزنامه نگاران است وقايع و حوادثي كه اتفاق مي‌افتد بازگو و به موقع ضمن تذكر به مسئولان اجرايي، مشكلات مردم را مطرح نمايند، از مديران و دست‌اندركاران بخواهند تلاش كنند تا مردم به جامعه‌اي كه مورد نظر پايه‌گذاران اين نظام بوده است دست يابند. گاه ديده مي‌شود بعضي با شنيدن انتقادها و يا هنگام بررسي عملكردشان روي خوش نشان نمي‌دهند آنچه را تشخيص داده‌اند اجرا مي‌كنند و براي اعتراضات و انتظارات به حق ولي نعمتان خويش ارزش قائل نمي‌شوند گرچه در گفتار خود را نوكر و خادم مردم مي‌دانند اما در عمل راه ديگري را مي‌پيمايند.
«همه مسلمانان به عصمت و مصونيّت حضرت رسول اكرم(ص) از خطا و گناه، ايمان داشته و عمل آن حضرت را سزاوار اعتراض نمي‌دانستند، ولي در عين حال، سيره رسول اكرم(ص) در رهبري بر اين اساس استوار بود كه با كمال ملايمت و با نهايت سعه صدر اعتراضات را گوش مي‌دادند و توضيحات لازم را با منطق و دليل ارائه مي‌فرمودند. آن حضرت به ابوذر مي‌گفتند:- يا اباذر عظني – اي ابوذر مرا پنده ده و ابوذر در پاسخ به درخواست ان حضرت آياتي از قران را تلاوت مي‌كرد.
در غزوه حنين كه سهمي از غنائم را به اقتضاي مصلحت به نو مسلمانان اختصاص دادند، سعد بن عباده و جمعي از انصار كه از پيش‌قدمان و مجاهدان بودند زبان به اعتراض گشودند كه چرا آنها را بر ما ترجيح دادي؟
پيامير (ص)فرمود: همگي معترضين در يك جا گِرد آيند، آن گاه با بياني شيوا و دلنشين آنها را به موجبات اين امر به اشتباه خودشان واقف فرمود به طوري كه همگي آنها به گريه افتادند و پوزش خواستند.
دستور داده بودند كه هرگاه زمامداري كاري بر خلاف قانون عدل مرتكب شد در مقام اعتراض برآئيد.. . »2
گاه از تريبون‌هاي رسمي توسط عده‌اي از سخنرانان و مقامات اجرايي مطالبي شنيده مي‌شود كه مردم آن را به منزله توهين و تحقير به خود تلقي مي‌كنند.
نه تنها در استان يزد نمونه‌هايي را مي‌توان ذكر كرد بلكه مخالفان سياسي را گوساله و بزغاله و يا خس و خاشاك و.. . خطاب كردن از جمله عباراتي است ك به نقل از دارندگان بعضي از صاحبان اينگونه مقامات ورد زبان‌ها است يا به صورت‌هاي ديگر و گاه با شاخ و برگ روي موبايل‌ها رد و بدل مي‌گردد. يا حملاتي است كه گروهي به اشخاص حقيقي و يا حقوقي مي‌كنند نظير جمع شدن افرادي در برابر خانه سردار حسين علايي در پي نوشتن و انتشار مقاله 19 دي امسال در روزنامه اطلاعات و الصاق آگهي‌ها و دست نوشته‌ها بر ديوار يا درب خانه و يا سر دادن شعارهايي عليه وي و مواضع تندي كه عليه دكتر عماد افزوغ درپي برنامه‌ي پارك ملت در جايگاه‌هاي رسمي نماز جمعه پيش آمد و نشان داد كه متاسفانه عده‌اي كمترين انتقاد را بر نمي‌تابند.
حسن ختام مقاله به نقل از جملاتي از تفسير قرآن كه به تقواي زبان اشاره دارد و پيرامون نحوه مناظره و مباحثه با مخالفان و افرادي است كه گفتار و سليقه آنان با گويندگان همخواني ندارد اما مسلمان ومتعهد و دلسوز و ايراني هستند و چه بسا سال‌ها در مسير انقلاب و در جهت مساعدت و همراهي و همگامي با مردم گام برداشته‌اند.
«با حكمت و اندرز نيكو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به طريقي كه نيكوتر است، استدلال و مناظره كن.. . «( ترجمه آيه 125 سوره نحل)
مقيد ساختن«موعظه» به «حسنه» شايد اشاره به آن است كه اندرز در صورتي مؤثر مي‌افتد كه خالي از هر گونه خشونت، برتري جويي، تحقير طرف مقابل، تحريك حس لجاجت او و مانند آن بوده باشد، چه بسيار است اندرزهايي كه اثر معكوس مي‌گذارد به خاطر آنكه مثلا در حضور ديگران و توام با تحقير انجام گرفته، و يا از آن استشمام برتري جويي گوينده شده است.
بنابر اين موعظه هنگامي اثر عميق خود را مي‌بخشد كه«حسنه» باشد و به وجهي نيكو و صورتي زيبا پياده شود. . . »3
«اي كساني كه ايمان آورده‌ايد! تقواي الهي پيشه كنيد و گفتار محكم و استوار بگوييد. . . » (ترجمه آيه 70 سوره احزاب ).
آيه بعد، نتيجه «قول سديد» يعني گفتار استوار و سخن حق را چنين بيان مي‌فرمايد: «خداوند به خاطر تقوي و گفتار حق، اعمال شما را اصلاح مي‌كند و گناهان شما را مي‌بخشد» (ترجمه آيه 71 سوره احزاب).
در حقيقت، پايه اصلاح زبان و سرچشمه گفتار حق است، و گفتار حق يكي از عوامل مؤثر اصلاح اعمال و اصلاح اعمال، سبب آمرزش گناهان است.. .
علماي اخلاق گفته اند: زبان، پر بركت ترين عضو بدن، و مؤثرترين وسيله طاعت و هدايت و اصلاح است، و در عين حال، خطرناكترين و پر گناهترين عضو بدن محسوب مي‌شود، تا آنجا كه حدود سي گناه كبيره، از همين عضو كوچك صادر مي‌گردد.
غزالي در احياء العلوم بيست گناه يا انحراف را كه از زبان سرمي‌زند برشمرده است از جمله مدح بيجا، بد زباني، دشنام، سخريه و استهزاء، افشاي اسرار ديگران، وعده خلاف، لعن نابجا، خصومت و نزاع»4
كاش همه ما خود را مخاطب نصيحت ناصحان مشفق و مآل انديشي چون اولياي عظام و انبياي كرام بويژه نبي مكرم اسلام(ص) و ائمه معصومين (ع) مي‌دانستيم و تصورمان اين نبود كه آن بزرگواران ديگران را مخاطب ساخته‌اند و نه مارا. بدان اميد كه همه خود را مخاطب انديشه‌هاي ناب و گفتار حكيمانه بزرگان مي‌ديديم و به درستي درمي‌يافتيم كه اين آفات ممكن است از زبان و قلم ما نيز صادر شود.
پي‌نوشت ها:
1- «طليعه انقلاب اسلامي (مصاحبه‌هاي امام خميني در نجف، پاريس و قم ) »، صفحه 345 - 349
2- «آشنايي با شيوه زندگاني پيامبر اسلام(ص)»، چاپ وزارت آموزش و پرورش. صفحه 59 - 60
3- «تفسير نمونه»، چاپ دارالكتب الاسلاميه، جلد 11، صفحه 456
4- «تفسير قرآن»، جلد سوم، جعفر شريعتمداري، صفحه 782
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
http://www.yazdfarda.com/news/af/45433/
شنبه 11,ژانویه,2025